SAPPHIRE

Retinol, Asetat formunda olabilir ve birçok doku oluşumu ve yapılanmasında bağışıklık sistemi üzerinde özellikle göz sağlığı üzerinde etkilidir. Eksikliğinde, Amarose (bakar körlük) ve büyüme ile gelişme geriliği oluşabilir.

Genelde cholecalciferol formunda kullanılmaktadır. Kalsiyum ve fosforun barsaktan emilimini düzenleyerek kemik dokusunun gelişimi, iyileşmesi ve sertleşmesi üzerinde etkilidir. Eksikliğinde raşitizma oluşabilir. 

Tocoferol olarak kullanılmaktadır. En iyi antioksidandır. Tımus bezine etki ederek kan dokusunun yapılanmasında etkin rol oynar ve bağışıklık sisteminin gelişmesini sağlar. Bu özelliklerinden dolayı, infertilitede (doğurganlık), retansiyon ve mastitis sıklığının azalmasında oldukça faydalıdır. Eksikliğinde, beyaz kas hastalığı, kanatlılarda ensefalomalazi, kansızlık, üreme bozuklukları, infertilite ve sık enfeksiyon kapma riski görülebilir. 

Kan pıhtılaşmasında önemli rol oynar. Özellikle kanatlılarda eksikliği, kokidiyoz enfestasyonunun zararlarını (pıhtılaşmayı zorlaştırarak) artırır. Diğer hayvanlarda ise kemik metabolizması ve protrombin oluşumu için kullanılır.

Tiamin, karbonhidratların enerjiye dönüşmesinde rol alır. İştahanın açılmasında etkilidir. Eksikliğinde, sinirsel semptomlar, özellikle arka bacak kasları olmak üzere kas gerilikleri, başın arkaya kıvrılması, dengesizlik, Wernicke-Korsakoff sendromu ve beriberi görülebilir.

Riboflavin, enzim fonksiyonlarında rol alır. Dolaşım, boşaltım ve sinir sisteminin sağlıklı çalışmasını sağlar. Eksikliğinde, atlarda irido-siklitisin önlenmesinde sorunlar, piliçlerde gelişme geriliği ve bacaklarda felç, köpeklerde kısmi körlük, deri yangıları ve kas güçsüzlükleri oluşabilir.

Niasin, nikotinik asit olarak da bilinir. Protein, yağ ve karbonhidrat metabolizmasında, sinir sisteminde, cinsiyet hormonlarının oluşumunda ve çalışmasında gereklidir. Organizmanın süt üretiminde etkin rol oynar. Eksikliğinde, sinir ve sindirim sistemi bozuklukları ile pellegra görülebilir.

Pantotenik asit olarak da bilinir. Mide ve bağırsak sisteminde yiyeceklerin enerjiye dönüştürülmesinde ve steroid üretiminde hayati rol oynar. Antistres vitamini olarak tanımlanabilir. D vitamini ve antikor üretiminde yer alır. Eksikliğinde, tüm organizma az çok etkilenir; deri yangıları, sinir ileti bozuklukları, ağız ve göz çevresinde kıl dökülmeleri, gelişme geriliği ve güçsüzlük görülebilir.

Pyridoxine olarak da bilinir. Yağ ve karbonhidrat metabolizmasında yer alır. İştah, sinir sistemi, hormonlar, enzim ve kan yapımında önemli rol oynar. Böbrek taşı oluşumunu engeller. Eksikliğinde, deride keratinleşme, merkezi sinir sistemi bozuklukları ve kan yapımı bozuklukları görülebilir.

Folik asit olarak da bilinir. Kan hücreleri yapımında, hücre büyümesi ve bölünmesinde, bağışıklık sisteminde, gebelerde yavru gelişmesinde ve sinir sisteminde etkilidir. Amino asit ve protein sentezinde rol alır. Eksikliğinde, kilo kaybı, iştahsızlık, makrositik anemi, deri ve tüy problemlerinde artış ve enfeksiyonlara yatkınlık görülebilir.

Cyanocobalamin olarak da bilinir. Bağışıklık ve sinir sistemini güçlendirir. İştah artışı sağlar. DNA molekülü sentezler ve kırmızı kan hücrelerini üretir. Eksikliğinde, penisiyöz anemi, genel güçsüzlük hali ve sinirsel bozukluklar ile göz kayıpları ortaya çıkabilir.

Choline chloride olarak da bilinir. Kolin, B9 ve B12 vitaminleri ile birlikte vücut yağlarının yakılmasında, kalp ve beynin sağlıklı çalışmasında etkili olduğundan, B vitamini grubunun içinde yer alır ancak B vitamini olarak sayılmaz. Karaciğer yağlanması, süt humması ve ketozis sağaltımında önemli rol oynar. Eksikliğinde, karaciğer yağlanması, perozis, gelişme ve üremede gerileme ile şekil bozuklukları ortaya çıkabilir. 

Selenyum, vitamin E ile birlikte antioksidan ve hücre koruyucu olarak çalışır. Normal döllenme ve gelişmede önemlidir. Hücresel ve sıvısal bağışıklığı sağlar. E vitaminiyle birbirini tamamlayarak çalışır. Selenyum, dokuların elastikiyetinin korunması için önemlidir. Eksikliğinde, kas bozuklukları, ensefalomalazi, beyaz kas hastalığı, retansiyon ve kemik iliği bozuklukları gibi birçok hastalık oluşabilir.

Vücuttaki pek çok fonksiyonda görev alır. Vücuttaki her hücrede çinko bulunur. Bu mineralin varlığına ihtiyaç duyan organlar; kalp, beyin ve üreme sistemidir. Ayrıca deri ve tüylerin sağlık ve gelişiminde etkindir. Eksikliğinde, epitel gelişimi bozulur, testis atrofileri, gelişme geriliği, tüylerde zayıflık, üreme bozuklukları, parakeratoz (epitel keratinleşmesi) ve yara iyileşmelerinde gecikmeler görülebilir.

Hemoglobin (kırmızı kan hücresi), miyoglobin (kas pigmenti) ve enzim üretimi için gereklidir. Eksikliğinde, aplastik anemi, büyümede azalma ve iştah kaybı oluşabilir. Ayrıca, demir ve B grubu vitaminlerinin dokulardaki kullanımını artırır.

Troid mekanizmasında görev alır (T3, T4). Enerji metabolizması ve kilo almada önemli rolü vardır. Eksikliğinde, doğumda zayıf, güçsüz veya ölü doğmuş, kılsız yavrular, koordinasyon bozuklukları, zayıflama, protein ve yağ metabolizmasında yavaşlama, üreme bozuklukları görülebilir. Ayrıca, aktinomikozun sağaltımında önemli bir etkisi vardır. Korunmak için en etkin yol, yalama blokları kullanmaktır.

Kas dokusunun yeniden oluşması için gerekli enzimlerin hayati komponentidir. Üreme performansı, yapı ve tüy kalitesi ile bağışıklık sisteminde önemli görevler alır. Kılların renginin oluşmasında doğrudan etkilidir. Eksikliğinde, enzootik ataksi, tüy bozuklukları, infertilite, gelişme bozuklukları ve pika görülebilir.

Enzimlerin yapısında yer alır. Seksüel siklus, bağ doku ve kıkırdak doku oluşmasında, kanın pıhtılaşmasında ve kemik gelişmesinde etkilidir. Beyin ve sinir dokularının oluşmasında rol oynar. Eksikliğinde, embriyonik ölümler, anormal spermatogenez, büyüme bozuklukları, ayaklarda bükülme, iskelet deformasyonları ve seksüel üreme bozuklukları oluşabilir.

Laktasyondaki ruminantlarda, süt proteini ve yağ içeriğini artırarak süt miktarını da artırır. Broylerlerde hızlı büyüme, tüy gelişimi ve yumurta üretimi için metiyonin gereklidir. Dokunun büyümesi, metabolizması, onarımı ve detoksifikasyon reaksiyonları için önemlidir. Metiyonin, yumurtalıkta yumurta gelişimine ve olgunlaşmasına yardımcı olur. Erkeklerde sperm üretimi için elzemdir. Sülfürlü aminoasitler (metiyonin, sistin ve sistein) tırnakların sertliği ve dayanıklılığı için şarttır.

Hormonların, antikorların ve enzimlerin sentezlenişinde önemli bir role sahiptir. Antiviral aktivite yönünden vücudu uyarır, bağışıklık sistemini güçlendirir ve kas ile kemik sağlığını destekler. L-lizin takviyesi, kalsiyum gibi demir ve çinkonun emiliminde ve karnitin sentezlenmesinde görev alır. EKSİKLİĞİNDE Yeterli lizin olmadan, vitaminlerin emilimi azalır ve kolajen oluşumu engellenir. Ayrıca, enzim bozuklukları ve büyüme geriliği oluşabilir. 

Biyotin veya H vitamini olarak da bilinir. Tüy, tırnak ve boynuz gelişimini canlı, parlak ve dayanıklı olmasını sağlar. Bu vitamin, vücudun keratin yapımını desteklemek için gereklidir. Eksikliğinde, tüy, tırnak ve boynuz kalitesinde ve yapısında bozulmalar, süt veriminde düşüş ve alopesi görülebilir.

 Kemik ve diş yapısı, kalp düzeni ve normal böbrek fonksiyonları için gereklidir. Hayvanlarda kemik ve yavru gelişiminde kalsiyum dengesinde etkilidir. Eksikliğinde, gelişim bozuklukları, diş ve kalsiyum metabolizmasında bozukluklar oluşabilir.

Bu mineral büyük oranda kemiklerde bulunur. Aynı zamanda organizmadaki tüm fonksiyonlarda görev alır. Süt üretimi, sinir iletimi, kemik gelişimi ve özellikle hücre zarından her tür geçişlerde hayati rol oynar. Eksikliğinde, süt felci, doğum felci, süt humması olarak bilinen metabolik hastalık olan hipokalsemi ve gelişme gerilikleri görülebilir.

Bu mineral, sinir ve kas fonksiyonlarının devamı için çok önemlidir. Asıl görevi, sıvı pompalanmasını sağlamak ve gıdaların hücre zarından geçişini sağlamaktır. Eksikliğinde, su dengesi ve verim özelliklerinin bozulmasına yol açar. Ancak fazlalığı da aynı sorunlara sebep olabileceğinden, isteğe bağlı kullanılması (ad libitum) uygundur.